Δεν αρνούμαι ότι ξεφτιλίστηκα

Δεν αρνούμαι ότι ξεφτιλίστηκα.

Το μόνο που έχω να πω

είναι ότι επέλεξα να ξεφτιλιστώ

γιατί μπορούσα να αντέξω

το μεγαλύτερο διασυρμό

για να αποκλείσω

την προδοσία

από κάποια τόσο πολύτιμη

από τη σφαίρα του πιθανού.

9/11/2016

I don’t deny I brought shame to myself

I don’t deny I brought shame to myself.

The only thing I have to say

is that I chose to bring shame to myself

because I could withstand

the greatest abasement

in order to exclude

the betrayal

by someone so precious

out of the sphere of possibilities.

9/11/2016

Αμαζόνα από λάβα

Κοιμηθήκαμε αγκαλιά

και μες στον ύπνο μας σφίξαμε τα χέρια

και ξυπνήσαμε με τα σώματά μας ξαναμμένα.

Νιώθαμε βαθιά στην πέτσα μας

πως όλες οι φαντασιώσεις ήταν δυνατές,

τα εμπόδια απουσίαζαν.

Με κοίταξες και ξέραμε και οι δυο

ότι δε θέλαμε ούτε ανάσα να πάρουμε

μέχρι να με τυλίξει το μουνί σου.

Έμπηξες τα δάχτυλά σου στο στέρνο μου

την ώρα που με καβάλησες

και με πήρες όλο μέσα σου.

Πάλεψες με το καυλί μου,

τα υγρά σου να χύνονται

μεστά πάνω μου,

μέχρι που είδα το σώμα σου

να τεντώνεται

και εσύ να φωνάζεις ηδονικά.

Τελειώνοντας κατέβασες το κεφάλι σου

κοιτώντας με σαν αρπαχτικό

και συνέχισες να κουνάς τον πούτσο μου

με πιο αργές και πιο βίαιες κινήσεις

για να δεις την ανάσα να βγαίνει

βαριά από το στόμα μου

και να με προστάξεις χύσε

και ο ήχος από τα χείλια σου

να λευτερώνει τις κραυγές μου

και να παρασέρνει το σπέρμα μου

μες στο μουνί σου,

τα κορμιά μας ένα γλυπτό

από λάβα που ρέει.

9/11/2016

Amazon of lava

We slept embracing each other

and in our sleep we held our hands tightly

and woke up with our bodies burning.

We were feeling deep in our skin

that all fantasies were possible,

obstacles were absent.

You looked at me and we both knew

that we didn’t want even to take a breath

until your cunt would enfold me.

You forced your fingers in my chest

at the time you rode me

and took all of me inside you.

You wrestled with my dick,

your fluids pouring

wholly on me,

till I saw your body

stretching

and hedonically screaming.

Finishing you lowered your head

looking at me like a predator

and continued shaking my cock

with slower and more violent moves

so that you could see my breath

getting heavy out of my mouth

and order me cum

and the sound of your lips

could release my screams

and carry away my semen

into your cunt,

our bodies a sculpture

of flowing lava.

9/11/2016

Νησί μου…

Ακόμη και όταν δε σε σκέφτομαι

σε σκέφτομαι,

σαν τον τιμονιέρη

που στη θαλασσοταραχή

σκέφτεται μόνο τα κύματα

για να φτάσει στο νησί

και να δοθεί σε αυτό,

νησί μου.

28/10/2016

My island…

Even when I don’t think of you

I think of you,

like the steerer

who during rough sea

thinks only of the waves

in order to reach the island

and give themselves in to it,

my island.

28/10/2016

Το νόημα της τρέλας

Η τρέλα είναι μια διαφυγή

από την τάξη του κανονικού

που είτε παίρνει μέρος

στη δομή ενός νοήματος είτε όχι.

Όμως δεδομένης της μη συνέπειας

του ίδιου του νοήματος,

της μη πληρότητας, της σχετικότητας, της μεταβολής και της απροσδιοριστίας,

οι τρελοί έχουν αναγκαστικά νόημα

για το νόημα.

2/9/2016

Meaning of madness

Madness is an escape

out of the order of normality

which can either participate

in the structure of meaning or not.

However given the non consistency

of meaning itself,

given incompleteness, relativity, change and uncertainty,

mad people are necessarily meaningful

to meaning.

2/9/2016

Η αφύπνιση του φωτός

Το ον στον κόσμο των ονείρων

βούτηξε στην άβυσσο του είναι

παλεύοντας με τα τέρατα του παραδόξου.

Απορρόφησε τους ατμούς του ερέβους

και τώρα πια η άβυσσος κυλάει στο αίμα του,

η συνύπαρξη του ενός και του μηδενός.

Βάδισε το μοναδικό μονοπάτι,

αυτό του απείρου,

που θα αφύπνιζε του φως εντός του,

ύπαρξη αισθητή στην αρχή μόνο ως

απουσία σκοταδιού στο σκοτάδι,

και τούτη η αυγή

χάραξε τα τείχη των ονείρων

στεριώνοντας μια γέφυρα στην πραγματικότητα

ώστε όταν το ον έγινε φως

διέσχισε τη γέφυρα.

Στο τέλος η έκρηξη στη σφαίρα της πραγματικότητας

το φως της κοσμικής γένεσης

στους ασύμμετρους κύκλους του είναι.

25/8/2016

Awakening of the light

The being in the world of dreams

dived in the abyss of existence

wrestling with the monsters of paradox.

It absorbed the vapors of erebus

and now the abyss flows in its blood,

coexistence of one and zero.

It marched the only path,

the one of infinity,

which would awaken the light within it,

presence at the beginning observable only as

absence of darkness in the dark,

and this dawn

carved the walls of dreams

setting a bridge to reality

thus when the being became light

crossed the bridge.

At the end the explosion in the sphere of reality

the light of cosmic genesis

in the asymmetric circles of existence.

25/8/2016

Εξηγήσεις απραξίας

Η συνήθεια,

όσων είναι οικεία,

της αποφυγής του πόνου,

της υποταγής στην πραγματικότητα,

της σκέψης ως μόνης διεξόδου.

Η ατροφία

της θέλησης και της συγκίνησης,

της εκτελεστικής ικανότητας.

29/8/2016

Explanations of inaction

The habit,

of what is familiar,

avoiding pain,

submission to reality,

thought as the only alternative.

The atrophy

of will and emotion,

executive ability.

29/8/2016

Μη μου λες γιατί επιμένω στις απόψεις μου

Μη μου λες γιατί επιμένω στις απόψεις μου

και δεν αποδέχομαι τις θεωρίες

που αποδέχεσαι εσύ

από το ένα και το άλλο βιβλίο.

Εφόσον δεν έχεις επιχειρήματα

και δεν μπορείς να περιγράψεις

τη μηχανική των απόψεων αυτών

τουλάχιστον να ξέρεις ότι τα αποδέχεσαι

γιατί αυτό κάνουν οι πολλοί που συναναστρέφεσαι.

Εμένα όμως με ενδιαφέρει η αλήθεια

και η μη διάψευσή της.

Εφόσον το θέμα σου είναι

πού θα δείξεις τυφλή πίστη

δέξου την αυθαιρεσία σου

και μην την επιβάλεις

σαν καθολική αξία

φιμώνοντας αυτούς που βλέπουν.

14/8/2016

Don’t ask why I insist on my opinions

Don’t ask why I insist on my opinions

and I don’t accept the theories

which you do accept

of one or another book.

Since you have no arguments

and you cannot describe

the mechanics of those opinions

know at least that you accept them

because this is what the many with whom you hang out do.

However I am interested in truth

and its non falsification.

Since your concern

is where to show blind faith

accept your arbitrariness

and do not impose it

as a universal value

silencing those who can see.

14/8/2016

Συμπαντική συνείδηση

Κομμάτι του σύμπαντος
που νοηματοδοτείται από
την ελάχιστη εντροπία
είναι και η κίνηση
που δημιουργεί στο σύμπαν
τη συνείδηση του εαυτού του.
Μία σειρά τυχαίων γεγονότων
οργανώνουν την εποπτεία του εαυτού
ώστε οι επόμενες πράξεις οργάνωσης
καθορίζονται με μειούμενη τυχαιότητα.

14/8/2016

Universal consciousness

A part of the universe,
to which is given meaning
by the minimum entropy,
is also the motion that creates in the universe
a consciousness of itself.
A series of random events
organize the supervision of the self
so that the next acts of organization
are determined with decreasing randomness.

14/8/2016

Εγώ ειμί ο ων

Ένα άγραφο επεισόδιο νοητικού δέους

Με βάση σχετικές σημειώσεις και μνήμες, κάπου κοντά στις 3 Ιουλίου του 2016 ολοκληρώθηκε άλλο ένα επεισόδιο νοητικού δέους. Αυτή τη φορά είχε να κάνει με τις προεκτάσεις της συνειδητοποίησης πως αξιώνουμε ότι υπάρχουμε και δεν μπορούμε να το αποδείξουμε, επιλέγουμε αφήγηση. Ακόμη και οποιαδήποτε αίσθηση εξωτερική ή εσωτερική επιλέγουμε – αν έχει νόημα η επιλογή – να τη θεωρήσουμε ως αληθινή, την αξιώνουμε. Σε αυτήν την περίπτωση η ίδια η έννοια της επιλογής δημιούργησε – ή δημιουργεί – το πρόβλημα μαζί με την αβεβαιότητα της πραγματικότητας. Γιατί αν είναι θέμα επιλογής οι αισθήσεις τότε μπορώ να επιλέξω να μην αισθάνομαι ή να αισθανθώ κάτι διαφορετικό; Αν το υποκείμενο που κάνει αυτές τις σκέψεις εμμονικά πειραματιστεί να αισθανθεί κάτι διαφορετικό από αυτό που συνήθως κάνει, εμπειρικά μπορούμε να πούμε ότι εγκλωβίζεται σε ένα αδιέξοδο. Αν προσπαθήσει για παράδειγμα να επιλέξει το χέρι του να μην υπάρχει. Το εν λόγω υποκείμενο το προσπάθησε… Το αδιέξοδο αυτό μπορεί να είναι ολοκληρωτικό διότι η ιδέα ότι αυτό που βλέπουμε είναι θέμα επιλογής, σημαίνει ότι όλα όσα έχουμε ζήσει μπορεί να μην υπάρχουν ή να υπάρχουν διαφορετικά ή και να μπορούν να επανερμηνευτούν. Η αίσθηση που μας έδωσε αυτό ήταν σα να χάνονται τα πάντα γύρω μας και μέσα μας και να βρισκόμαστε σε μια άβυσσο. Δεν ξέρω αν θα μπορούσαμε να έχουμε επιλέξει να βιώσουμε εναλλακτικά την πραγματικότητα. Με κάποιες φιλοσοφικές προσεγγίσεις ίσως να υπάρχουν όλες οι εκδοχές της, να τις βιώνουμε όλες και απλά αυτό το πλαίσιο στο οποίο λέμε ότι ζούμε να είναι μία από αυτές. Με άλλα λόγια το να μην υπάρχει το χέρι μου να μην αναιρεί απαραίτητα το ότι υπάρχει το χέρι μου ανάλογα με το σε ποια πραγματικότητα αναφερόμαστε. Τελικά, κάτι το ότι δεν επιθυμούσα ιδιαίτερα να συνδεθώ με μία εκδοχή όπου δεν υπάρχω κάτι το ότι στην προσπάθεια του να δοκιμάσω να επιλέξω να μην υπάρχω σε κάποια σημεία πράγματι αισθάνθηκα ότι δεν υπάρχει τίποτα και φοβήθηκα ότι ο εγκέφαλός μου θα μπορούσε να βραχυκυκλώσει, κλειδώνοντας όλες τις αισθήσεις, με οδήγησαν στο να παραδοθώ με χαρά και ανακούφιση στις αισθήσεις μου. Και να σκεφτώ ότι απλά είμαι και τίποτε άλλο. Τότε αντήχησε στο νου μου η πρόταση εγώ ειμί ο ων, όπως ανασύρθηκε από τη μνήμη μου έχοντάς την ακούσει ή δει από κάπου αλλού παλιότερα. Το επεισόδιο έληξε με εμένα να είμαι απλά αυτός που υπάρχει.

17/7/2020

I am he who is
An unwritten episode of noetic awe

Based on relative notes and memories, sometime around the 3th of July 2016 another episode of noetic awe was completed. That time it had to do with the consequences of the realization that we axiomatize that we exist and that we cannot prove it, we choose narrative. Even every sense, be it external or internal, we choose – if choice has a meaning – to consider real, we axiomatize it. In that case, the notion of choice itself created – or creates – the problem along with the uncertainty of reality. Because, if senses are a matter of choice, then can I choose not to sense or to sense something different? If the subject having these thoughts obsessively experiments on sensing something different than usual, empirically we can say that they get trapped into a dead end. If for example they try to choose that their hand does not exist. The subject whom we speak of tried… This dead end can be total because the idea that whatever we see is a matter of choice, means that everything that we have lived may not exist or exist differently or could be reinterpreted. The sense we had because of this was as if everything around and inside us perished, and as if we were inside an abyss. I do not know whether we could have chosen to live reality alternatively. According to some philosophical approaches maybe all its versions exist, we live them all and it is simply that the context in which we claim we live is one of them. In other words, my hand not existing does not necessarily negate my hand existing depending on which reality we refer to. Finally, on one side me not particularly desiring to choose a version in which I do not exist and on another side that during my effort to try to choose that I do not exist, at some points it felt as if nothing existed, and I feared that my brain could break, locking all senses, I was lead to surrender with happiness and relief to my senses. And to think that I just am and nothing more. Then the phrase I am he who is echoed in my mind, as it was drug from my memory, since I had heard or seen it somewhere else in the past. The episode ended with me being just he who is.

17/7/2020

Ο Διάλογος V

Με χαρά παρουσιάζω το παρακάτω κείμενο που συνδημιουργήσαμε με το φίλο onesecafterthelaughter (Vassilis Galanos http://onesecbeforetheend.blogspot.com) μετά από άλλη μία απολαυστική συζήτηση που είχαμε.

Ο Διάλογος V

Ο διάλογος V έλαβε χώρα ανάμεσα στον Κένοντα και τον onesecafterthelaughter, ακολουθώντας αυθόρμητα μια συζήτησή μας για ταξίδια, όπου καταλήξαμε να μιλάμε για τη φύση της ποίησης και τις τεχνικές της. Ο διάλογος εξελίχθηκε πέραν του τυπικού “τσατ” και αποφασίσαμε να τον απομονώσουμε και να τον δημοσιεύσουμε. Θεωρήσαμε ωφέλιμο να διατηρηθεί η μορφή του διαλόγου ως πιο ζωντανή και ειλικρινής (επίσης βαριόμασταν να μετατρέψουμε τα περιεχόμενα σε κάποιο τυπικό άρθρο). Στο πλαίσιο αυτό, διατηρήσαμε και τα reactions του ενός πάνω στα μηνύματα του άλλου ως ένδειξη του πλήρους συγκειμένου: [haha] [love] [thumbs up].

V1: ωραίος στίχος παρεμπιπτόντως (παρότι δεν τα πάω καλά με τις ομοιοκαταληξίες)

V2: ναι, είναι κακές οι ομοιοκαταληξίες
εκφράζουν παλαιωμένες αξίες
κι οδηγούν σε ηλεκτροπληξίες

V1: ναι αυτό [haha]

κάποτε όταν ήμουν στο δημοτικό είχα αφήσει σε μία κοπέλα στο θρανίο της ένα ποίημα που είχε το δίστιχο
"εσύ είσαι εύη, αυτή που η καρδιά μου γυρεύει"

στις αδύναμες στιγμές μου ακόμη ντρέπομαι λίγο γι' αυτό

V2: στο γυμνάσιο μου άρεσε πολύ μια Εύη - ήμουν 13 κι αυτή 19 και δεξιά βελοπουλική

V1: χαχαχαχαχαχα

V2: στη δευτέρα δημοτικού είχα τραυματική εμπειρία
η μάνα μου μού είχε πει ήδη για τον ελεύθερο στίχο στην ποίηση
και μου άρεσε σαν ιδέα
και γράφουμε ποίηση και καλά στο σχολείο
και μας είχε πει η δασκάλα (δεξιά που μάς έλεγε να γράφουμε το τούρκος με μικρό αλλά το Έλληνας με κεφαλαίο) να γράψουμε ποιήματα για τα παιχνίδια μας
και εγώ έγραψα ότι παίζω στο μπαλκόνι με το μάιτυ μαξ
και η δασκάλα μου είπε όχι, μπορείς να γράψεις παίζω στο μπαλκόνι με το κόκκινο μπαλόνι [haha]

όπως κατάλαβες το μικρόβιο του ράπερ είχε μπει από νωρίς μέσα μου και το να κάνω καλύτερες ρίμες για αυτά που ζω και όχι για φανταστικά γεγονότα ξεκίνησε από τότε

V1: αυτό θα σου έλεγα μόλις [haha]

με έχει προβληματίσει αυτό
το ότι έγραφες ρίμες από μικτός
*μικρός
όχι, πλάκα κάνω

V2: α έχω αποδείξεις έμπρακτες γιατί συνέβη
το πρώτο μου βιβλίο [ενν. που διάβασα] είχε ρίμες

το συνεργείο λεγόταν

και ήταν με κάτι αρκουδάκια που είχαν συνεργείο [love]

V1: χαχααχα

V2: και είχε μέσα ρίμες όπως στο συνεργείο Τάσου -Τάκη φτιάχνουν κάθε αυτοκινητάκι

V1: α μωρέ ψυχούλα

V2: που να ήξερα ότι εννοούσε τον υποχθόνιο (τάσος) και τον τάκι τσαν... και ότι ήταν για φτιαγμένα αυτοκίνητα..
το έχω ακόμα το βιβλίο στο σπίτι, το διαβάζω πού και πού

και φαντάσου, μόνον ως μεγάλος, 18+ ανακάλυψα τον τριβιζά, τον μαρίνο, και τον dr seuss... υπάρχει και μια άλλη τύπισσα, ίσως την έχεις ακουστά, Παυλίνα Παμπούδη

τη λατρεύω

όταν ήμουν 17 βρήκα αυτό το βιβλίο της [Παυλίνα Παμπούδη - Τα 24 Παράξενα Ζώα του Αλφαβήτου]

ήθελα να το πάρω στην [...] που μάζευε παιδικά βιβλία - αλλά μου άρεσε τόσο που της πήρα ένα άλλο και πήρα αυτό για μένα [heart]

για κάθε γράμμα βρίσκει ένα ζώο και το περιγράφει με λέξεις που περιέχουν το γράμμα...
και έναν μήνα μετά βρήκα ότι υπάρχει αυτό το κομμάτι [Phi-Life Cypher - A.B.C.]

όπως καταλαβαίνεις, ο εγκέφαλος πειράχτηκε οριστικά

η παμπούδη έχει τεράστιο κατάλογο - και έχει κάνει και τέλειες μεταφράσεις της Αλίκης… [εργοβιβλιογραφία της Παμπούδη στη βάση της Βιβλιονέτ]

V1: έχω μια αγάπη στην αλίκη στη χώρα των θαυμάτων
παρότι δεν την έχω διαβάσει
χαχαχαχα
όση ώρα μου έστελνες είχα ανοιχτό στο youtube αυτό το βίντεο [σκηνή από την ταινία Alice in Wonderland (2010)]
το οποίο και έστελνα σε φίλο που [...]
αυτό που ξεκίνησα πριν να σου λέω ότι με έχει προβληματίσει είναι η χρήση λέξεων ή φράσεων όπως μάιτι μαξ στο γραπτό λόγο
είναι κάτι που εγώ αποφεύγω για παράδειγμα, αλλά έχω ακριβώς το θέμα της ακριβούς περιγραφής από τη μία, γιατί αν παίζεις με αυτό πρέπει να πεις αυτό
η εναλλακτική συνήθως είναι κάτι πιο αφαιρετικό, όπως π.χ. το πλαστικό ομοίωμα ρωμαλέου άνδρα

V2: ναι ναι ναι! ρε δεν ξέρεις πόσο πολύ συμφωνω ΕΝ ΜΕΡΕΙ με αυτό που λες!

απλά με μαγεύει και η συγκεκριμένη περιγραφή πού και πού

είναι κάτι σαν τη διαφορά γουίτμαν με κέρουακ

V1: από την άλλη κάτι τέτοιο αφαιρετικό έχει ένα διαχρονικό στοιχείο το οποίο μπορεί να αποκωδικοποιηθεί από οποιονδήποτε που έχει μια συγκεκριμένη βάση

V2: υψηλή αφαίρεση που δίνει συγκεκριμένο νόημα - ή πολύ συγκεκριμένες αναφορές που οδηγούν σε υψηλή αφαίρεση όχι κέρουακ, συγγνώμη, γκίνσμπεργκ [heart]

ναι, γίνονται τα ποιήματα σαν age-specific

V1: ναι
το οποίο βέβαια δεν είναι απαραίτητα κακό

V2: αν μιλήσω για care reactions σε ένα ποίημα, σε 50 χρόνια αν δεν υπάρχει φέισμπουκ, θα χρειάζεται ιστορική ανάλυση του ποιήματος και όχι μόνο νοηματική [thumbs up]

υποφέραμε πολύ στο σχολείο με αυτό
αλλά είναι και ωραίο ταυτόχρονα

τι να πούμε δλδ για τον πάουντ.. ή για τον ντάντε
έμαθα ιστορία διαβάζοντας τις υποσημειώσεις των μεταφραστών [heart]

μετά, το ερώτημα είναι, ποιο αντικείμενο είναι αρκούντως γενικό

V1: γιατί είναι και ματαιόδοξο να θες να ισχύει αυτό που λες πολλά χρόνια μετά για τα πράγματα τα οποία ίσως δε φαντάζεσαι καν

V2: π.χ. μια κατσαρόλα είναι πιο αφαιρετική σαν μεταφορά από ένα εισιτήριο αστικού λεωφορείου

αλλά είναι;
εισιτήρια λογικά θα πάψουμε να χρησιμοποιούμε σταδιακά με κάρτες κλπ [thumb up]

V1: ναι αυτό είναι το ερώτημα

V2: θα πρέπει να στέλνουμε τα ποιήματά μας σε χώρες που χρησιμοποιούν ακόμα [haha]

V1: ίσως οι υποσημειώσεις να είναι μία λύση

V2: όπως στέλνουμε τα παλιά μας λεωφορεία, μαζί και τα ποίηματα

V1: χαχα

V2: βασικά αυτό είναι ποίημα, κάτσε να το σημειώσουμε

V1: άρα ναι από τη μία το εισιτήριο πέρα από το αφαιρετικό του στοιχείο έχει και κάποια πολύ συγκεκριμένα άλλα στοιχεία που αν δεν το ονομάσεις ως εισιτήριο λεωφορείου χάνονται

έχω καταλήξει ότι μάλλον επιλέγει τι ταιριάζει περισσότερο στην περίσταση και δεν υπάρχει μαγική συνταγή

που νομίζω και εσύ το ίδιο λες

V2: ναι..

ξέρεις, έχω στο νου μου κάποια αρχέτυπα

V1: με μία μάλλον σαφή προτίμησή μου σε κάτι που να μη δημιουργεί αποκλεισμούς ανάλογα με τον τόπο και το χρόνο του αποδέκτη, και άρα ίσως πιο διαχρονικό και διατοπικό

V2: π.χ. αμερικανός ποιητής να λέει κάτι σε στυλ "ο πόνος γάτας που πατήθηκε στο 23ο μπλοκ της 58ης άβενιου στις 5 το μεσημέρι του 1987"

σε φάση, φροϋδικά

καταλαβαίνεις ότι δε χρειάζεται να ξέρεις τι σημαίνει αυτό -
αλλά ότι μια γάτα πατήθηκε σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο

V1: ναι ισχύει
παράλληλα παίρνεις μια ιδέα για το πλαίσιο

V2: και ότι σημαντικά πράγματα συμβαίνουν σε πολύ μικρά περιβάλλοντα και άσχετες ώρες - οπότε η ποίηση σε βοηθά να τα παρατηρείς

αλλά μετά γίνεσαι υποθέτω πιο “έξυπνος” ποιητής
αν το ποίημα σου περιέχει ΚΑΙ ρέφερενς

δλδ όντως μια γάτα πατήθηκε, συγκεκριμένα από κάποιον νεοναζί και αυτό κάπως κάποιος το έμαθε

οπότε η εικόνα από μόνη της είναι δυνατή για τον άσχετο που το διαβάζει
αλλά 10 φορές πιο δυνατή για αυτόν που θα το ψάξει [thumbs up]

κάπως έτσι λειτουργεί ο τζόυς…

ο κίνδυνος είναι να νομίζει ο αναγνώστης ότι λες αρλούμπες
γιατί πολλοί το παίζουν ότι γράφουν έτσι - αλλά δεν έχει υλικό ψαξίματος

το ποίημα που θα σας διαβάσω λέγεται Το Μπαρ Το Μουράγιο

αλλά δεν υπάρχει τέτοιο μπαρ. είναι απλός συμβολισμός επιπέδου 1850
γραμμένος από έναν τύπο με γλυμμένο μαλλί που σύχναζε σε τέτοια μπαρ

αλλά αν γράψω εγώ ένα ποίημα Το Στέκι στο Βιολογικό, κινδυνεύω να μου πουν ότι γράφω τέτοια [haha]

V1: ναι ισχύει
χαχαχα
νομίζω ότι αν για σένα είναι συνεπές και δουλεμένο δε θα πρέπει να σε απασχολήσει το τι θα πούνε

V2: καλά ναι, έχω αφαιρέσει φουλ από το μυαλό μου το "τι θα πει ο κόσμος" πλέον αλλά από την άλλη δίνω αρκετή αναφορά στον εαυτό μου ως ιδανικό ακροατή/αναγνώστη του εαυτού μου [thumbs up]

οι λίγοι που έχω μετά είναι περίπου έτσι, οπότε... #μεγαλομανία

V1: δεν κατάλαβα τι εννοείς, ποιοι λίγοι;

V2: οι λίγοι ακροατές/αναγνώστες που υποφέρουν τα πονήματά μου

V1: χαχαχαχα
υποφέρουν
σας βρίσκω κάπως υπερβολικό [love]

V2: χαχαχα

V1: το άλλο που ήθελα να πω πιο πριν είναι ότι επιπλέον, ακόμη και αν δεν ψάξεις την αναφορά παίρνεις πληροφορίες για το πλαίσιο. διότι αν σου πει στην τάδε άβενιου στο τάδε μπλοκ, βλέπεις στοιχεία της διάταξης του χώρου
μ' αυτά και μ' αυτά - με λίγη δόση ελιτισμού - εμείς καθόμαστε και τα ψειρίζουμε και στο τέλος αυτοί που τα διαβάζουν ευχαριστημένοι θάμαστε αν πάρουν χαμπάρι τα δύο από τα δέκα

V2: ναι, αυτό εννοώ - στο τέλος είτε τους δόσεις πάουντ είτε δημουλά, το ίδιο τους κάνει. με τη δημουλά να κερδίζει χώρο

καλή περίπτωση τέτοιου τύπου: ο λεξ

που όλοι τον έχουν πολύ πάνω για το λεξιλόγιο του δρόμου κλπ
γράφονται άρθρα για την "ποίησή του"

V1: κοίτα δε σου κρύβω ότι διαβασμένος δεν είμαι. τις περισσότερες αναφορές που κάνεις ας πούμε τώρα σε ποιητές και διάφορους δημιουργούς τις καταλαβαίνω όσο μπορώ έμμεσα από τα συμφραζόμενα.
θαρρώ τις πιάνω ωστόσο
εντάξει αυτά μόδες είναι
πολύ συχνά αποθεώνονται δημιουργοί που ακόμη και αν έχουν κάνει κάτι καλό δεν είναι για αποθέωση
προσωπικά ας πούμε δεν καταλαβαίνω γιατί ο ελύτης πήρε νόμπελ
- άλλο κομμάτι βέβαια ο θεσμός των νόμπελ - και γιατί αναφέρεται τόσο

V2: Ναι στα νόμπελ δεν πιστεύω, δεν είναι καθόλου κριτήριο. Γενικά απεχθάνομαι βραβεία. Το μόνο βραβείο είναι η χρήση της δουλειάς κάποιου κάπου αλλού.

Ναι, ο Ελύτης έχει κάποια καλά ποιήματα αλλά κυρίως τα πολύ πρώτα και τα πολύ τελευταία του (τις παλιές καλές μέρες είχα -αχεμ- πάρει από το Ιανό τα άπαντα )

Για αναφορές: σόρι, θα φροντίσω να τις ελαττώσω! Χωρίς καμία διάθεση ελυτισ-μού, νομίζω πως στην ποίηση όπως και σε κάθε επιστήμη πρέπει να ξέρουμε ως έναν βαθμό τι έχει γραφτεί αν θέλουμε να γράψουμε κι εμείς. Αυτό βέβαια δημιουργεί προβλήματα δημοκρατίας. Ένας φτωχός άστεγος μπορεί να φιλοσοφήσει και να βγάλει μια θεωρία ολόιδια με αυτήν της σχετικότητας ή να γράψει ένα ποίημα όσο καλό όσο τη Θεία Κωμωδία. Είναι 2020 και πάει να τα εκδόσει. Δυστυχώς θα φάει άκυρο γιατί θα του πουν ότι πολύ παρόμοια πράγματα έχουν ξαναγραφτεί. Δε φταίει αυτός που δεν είχε πρόσβαση σε πηγές φυσικά. Αυτό είναι που με θλίβει στην περισσότερη ποίηση που δεν προέρχεται από αστέγους όμως. Ενώ έχουν πρόσβαση οι ποιητές στο τι έχει γραφτεί, μένουν στα ίδια και στα ίδια. Καιρό έχω να διαβάσω κάτι αληθινά καινοτόμο σύγχρονο…

V1: Τουλάχιστον ίσως έχεις διαβάσει κάτι κενωντόμο. [love]

για τις αναφορές δε με πειράζει. τις συνδυάζεις με το τι εννοείς οπότε θεωρώ ότι καταλαβαίνω. είναι και μια ευκαιρία για μένα ίσως να ψάχνω πράγματα. το είπα περισσότερο για να ξέρεις ότι ίσως να μην πιάνω επιπλέον πράγματα που εννοείς και για να μη δείχνω πιο ψαγμένος από ό,τι είμαι. [haha]

έχεις δίκιο από τη μία πλευρά: δεν έχει νόημα να ανακαλύπτουμε συνέχεια τον τροχό.
από την άλλη είναι δύσκολο να προσδιορίσεις τι έχει αξία, άνοιξες ένα πολύ μεγάλο θέμα. θα αναφέρω εν συντομία διάφορες πτυχές του όπως τις έχω σκεφτεί:

1) η καινοτομία δεν είναι πάντα αυτοσκοπός. μερικές φορές απλά χρειάζεται διαχρονικά μοτίβα να τα εφαρμόζουμε στα δικά μας δεδομένα

2) η καινοτομία δε σημαίνει κάτι καλό ή κάτι καλύτερο απαραίτητα, υπό το πρίσμα ότι το διαφορετικό δεν είναι απαραίτητα βελτιωτικό του προηγούμενου. μπορεί απλά να είναι κάτι διαφορετικό

3) είναι δυσδιάκριτο το όριο του πόσα έργα των άλλων χρειάζεται να ξέρεις για να παράξεις επιπλέον αξία. η υπερβολική συσσώρευση δημιουργημάτων στη μνήμη δεν είναι ο δρόμος. παραπέμπω σε στίχους που έχω γράψει: ένας κόκκος άμμου είναι αρκετός να μάθει κανείς τον κόσμο όλο, αν πρώτα έχει μάθει να μαθαίνει. για εμένα το όριο μελέτης των άλλων μπαίνει στο ποια αναλογία απαιτείται για τη βέλτιστη - ποιοτικά και ποσοτικά - ανακάλυψη μεταξύ προσωπικών στοχασμών και μελέτης των άλλων

4) πολλές φορές η καινοτομία είναι αόρατη. για παράδειγμα ο αγαπημένος μου ντίνος χριστιανόπουλος. αν διαβάσεις τα ποιήματά του, δε διαβάζεις και κάτι που να πεις ουάου τώρα μου είπε κάτι που δεν είχα φανταστεί, αν και ίσως στους συγχρόνους του να ήταν κάπως διαφορετικά τα πράγματα. αν όμως ξέρεις τη βιογραφία του και συνδυάσεις τα ποιήματα με τη ζωή του, εκεί υπάρχει όντως κάτι κατά τη γνώμη μου πολύ αξιόλογο

5) Οι διαφορετικοί τομείς αλληλεπικαλύπτονται. Και έτσι μπορείς να καινοτομήσεις κάπου έχοντας καινοτομήσει κάπου αλλού. Η ανακάλυψη της θεωρίας της σχετικότητας ούσα εξόχως ποιητική, μπορεί να γεννήσει μία - υπό τη κλασική έννοια του γραπτού - ποιητική ικανότητα χωρίς να έχει διαβάσει το άτομο που την ανακάλυψε "κλασική" ποίηση

V2: 1) συμφωνώ.

2) συμφωνώ, και προσθέτω το κλασικό στα αγγλικά, όποτε ρωτάω επιστήμονες για obstacles to innovation, πάντα με ρωτάνε αν εννοώ innovation or invention - που επίσης δεν είναι καλό ή κακό. Γενικά τίποτα δεν είναι καλό ή κακό, κλπ κλπ

3) συμφωνώ. Και ο Μπλέικ δεν είχε έναν στίχο ο κόσμος σε έναν κόκκο άμμου; Και ο τζόυς το υπέροχο universe in a nutshell, που το πήρε μετά ο Χώκινγκ.. Μετά, με τον στίχο σου, μπαίνεις στο ερώτημα τι είναι (μετα)μάθηση και τι μετράει για “όντως έχω μάθει να μαθαίνω.” Π.χ. δεν μπορώ να μάθω τα πάντα μέσω ενός κόκκου άμμου αν έχω μάθει να μαθαίνω γιατί από τα πάντα έχουν εξαιρεθεί ήδη όσα χρειάστηκαν να μάθω για να μάθω να μαθαίνω. Κλπ.

4) Ναι. Και επίσης νομίζω ο Χριστιανόπουλος έχει κάνει και κάτι στυγνές αντιγραφές, π.χ. αυτό που λέει κάτι σαν προσπάθησαν να με θάψουν, δεν ήξεραν ότι είμαι ο σπόρος, νομίζω αποδίδεται σε κάποιον ιθαγενή αμερικανό. Ίσως είναι και το ανάποδο, τα μημς που αποδίδουν αυτήν τη φράση ως Μεξικανική παροιμία να είναι στυγνές αντιγραφές του Χριστιανόπουλου, δεν ξέρω. Αλλά είναι η επαναπλαισιο-ποίηση.

5) Ναι. Στο επιστημονικό πεδίο με το οποίο ασχολούμαι, μιλάμε πολύ για innofusion. Η καινοτομία δε συμβαίνει στο εργαστήριο (ή πες στο τετράδιο ή λάπτοπ του ποιητή), αλλά συμβαίνει στη χρήση, με προσθήκες από χρήστες που ανακαλύπτουν νέες χρήσεις πχ του υπολογιστή (ας πούμε τόρρεντ για μουσική, ποιήματα του Χριστιανόπουλου), τα οποία μετά επιστρέφουν πίσω στο εργαστήριο ή στην ποιητική δραστηριότητα και πάνω-κάτω επειδή ξερει ο κατασκευαστής/ερευνητής/ποιητής πώς καταναλώνεται το προϊόν του από το κοινό, δημιουργεί ανάλογα (ψιτ, ρε φίλε φτιάξε ένα μπλογκ να σε διαβάσουν/καλά ρε ακόμα με μπλογκ ασχολείσαι, κάνε καμιά έκδοση, κλπ, κλπ) Να προσθέσω:

6) Η καινοτομία βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση με την παράδοση. Η παράδοση συχνά αποτελεί μορφή καινοτομίας. Ο Πάουντ για παράδειγμα καινοτόμησε με το να "μεταφράσει" αρχαία αιγυπτιακά ποιήματα και ο Ελύτης την Αποκάλυψη ή τα ποιήματα της Σαπφώς - αλλά είναι αμφίβολο το αν είναι όντως μεταφράσεις ή περισσότερο δικά τους ποιήματα... Ή, μουσική βγαίνει σε βινύλιο, αλλά πλέον το βινύλιο είναι καλύτερης ποιότητας από το παλιό. Ή στην Ινδία, μετά την εκμηχάνιση των πλεκτών που είχε ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση των πολυποίκιλων μοτίβων σε ρούχα, η κυβέρνηση χρηματοδοτεί νέους παραδοσιακούς ράφτες να φτιάχνουν χειροποίητα - είναι καινοτομία δια της παραδόσεως.

7) Βάσει του (6), περί ομοιοκαταληξίας ως παράδοσης: λάθος! Η ομοιοκαταληξία δεν είναι απαραιτήτως παράδοση. Κανένα αρχαίο ποίημα δεν είχε ομοιοκαταληξία. Ο ελεύθερος στίχος ήταν επιστροφή σε παραδοσιακό μοτίβο.

8) όχι τόσο για καινοτομία, αλλά επιστροφή στο θέμα των συγκεκριμένων αναφορών. Εάν το τραβήξουμε στα άκρα, δε γίνεται να έχουμε απολύτως διαχρονικό ποίημα. Ακόμα και ποιήματα του "λαού" όπως οι στίχοι στα ρεμπέτικα, περιέχουν αργκό που χρειάζεται αποκωδικοποίηση. Τα αρχαία ποιήματα χρειάζονται μετάφραση. Οποιοδήποτε ποίημα χρειάζεται μετάφραση σε όλες τις γλώσσες, γεγονός που ξέρουμε πως θεωρείται επίσης αδύνατο - άρα η διαχωροχρονικότητα του ποιήματος είναι αδύνατη. (δεν το λέω όντως, δε θεωρώ τίποτα αδύνατο, αλλά πάρ'το σαν hot take)

V1: όσον αφορά τη διαχρονικότητα ενός έργου, σε γενικές γραμμές καταλήγω στο εξής: ότι χρειάζεται να απαρνηθούμε σε μεγάλο βαθμό τον εαυτό - όσο αυτός υπάρχει βέβαια - μας συμβιβαζόμενοι με το ότι αυτή η ταυτότητα θα σβήσει. δεν έχει σημασία ποια αμοιβάδα το έκανε, αλλά κάποια δισεκατομμύρια χρόνια μια ηρωική αμοιβάδα - ή βακτήριο κτλ - εξασφάλισε τη συνέχειά μας. ο απόηχος αυτός φτάνει μέχρι σήμερα και ενισχύεται αταυτοποίητος. θέλω να πω ότι αν το έργο έχει εκτελέσει το χρέος θα είναι εκεί ακόμη και αν χαθεί ένα μεγάλο κομμάτι.
τώρα βέβαια εσύ ως vehem κάτι μπορεί να μη θαυμάζεις πολύ την αμοιβάδα αυτή, αλλά καταλαβαίνεις τι θέλω να πω...

V2: Μια προσθήκη/εμπειρία προχτεσινή που συνέπεσε κάπως με αυτό που είπα περί πρότερης γνώσης και αυτού που είπες περί του πού είναι τα όρια για το "αρκετή πρότερη γνώση". Με αυτό που είπα, εμμέσως, λίγο προβοκατόρικα εξίσωσα τη δουλειά του ποιητή με μια οποιαδήποτε δουλειά. Το αν είναι ή όχι, είναι μεγάλο ερώτημα. Το αν κάποιος πληρώνεται για να είναι ράπερ ή βγάζει λεφτά από αυτό ή βγάζει πού και πού λεφτά από αυτό αλλά κυρίως είναι diy και δίνει τα περισσότερα τζάμπα ή απλώς τα δίνει όλα τζάμπα και αρνείται να βγάλει δεκάρα τσακιστή (συν το κατά πόσο είναι πάνω-κάτω καλός και βγάζει λεφτά, πάνω-κάτω καλός και δε βγάζει λεφτά, πάνω-κάτω κακός και βγάζει λεφτά, πάνω-κάτω κακός και δε βγάζει λεφτά) είναι ένα ερώτημα με το οποίο μεγάλωσα και εδώ και κάποια χρόνια βλέπω πως έχει προεκτάσεις στην επιστήμη και στην έκδοση ποίησης. Στην επιστήμη δυστυχώς είναι απλό: blue sky research δε χρηματοδοτείται. Γι' αυτό δε θα 'χουμε singularity, γιατί δεν υπάρχει τρελός επιστήμονας με αρκετά λεφτά για να το πραγματοποιήσει. Στην ποίηση είναι κάπως περίεργο. Η εμπειρία που είχα προχθές σε ένα ζουμ πάρτυ γενεθλίων ήταν να γνωρίσω μια κοπέλα με διδακτορικό στην ποίηση, που κάπου στο τέταρτο ποτό μας λέει "ναι, και νιώθω άσχημα για τους φίλους μου που πρέπει να κάνουν κανονικές δουλειές και εγώ απλώς πρέπει να γράψω ένα ποίημα μέχρι το Σάββατο". Και σκεφτόμουν, χμ, οκ, αυτή το κάνει όντως για δουλειά. Οπότε οι κομμουνιστές δικαιώθηκαν και ναι, η τέχνη είναι δουλειά και πρέπει να πληρώνεται. Χμ. Όκ, άρα αυτή θα πρέπει σίγουρα να έχει διαβάσει τα πάντα από πριν, είναι δουλειά της. Χμ. Χμ. Ας ρίξω μερικές άσφαιρες αναφορές σε ποιητές να δω αν τους ξέρει. Χμ. Χμ. Δεν ξέρει τίποτα, πέρα από επιφανειακές αναφορές επιπέδου "το κάναμε στη σχολή ναι". Χμ. Χμ. Έχω σπαταλήσει τη ζωή μου να διαβάζω για ποίηση, παίζει να έχω διαβάσει τα 5πλάσια από την ίδια για τεχνικές, ιστορία, θεωρία τέχνης και ποίησης. Αυτή βγάζει λεφτά, εγώ όχι... χμ..... Μήπως το ίδιο συμβαίνει και με την επιστήμη;

Όχι, ακριβώς ως VHEMT πιστεύω πως έχεις απόλυτο δίκιο. Και αυτό ακριβώς απηχεί την οντολογική ΜΟΥ θέση ότι δεν υπάρχει ΜΟΥ, σου, του, κλπ Κοινωνική νοημοσύνη, κλπ Απλώς με ενδιαφέρουν και τα μικροκοινωνιολογικά/μικροπολιτικά ερωτήματα για το θέμα από καθαρή περιέργεια.

υπεραγαπημένο κομμάτι, ακριβώς αυτό που λες [Jack Sheldon - Amoeba Jazz]

λες να βγάλουμε αυτόν τον διάλογο ως διάλογο σε ποστ, μπλογκ κλπ; χαχαχα διαβάζω διάλογο χορκχάιμερ-αντόρνο και έχουν πλάκα αυτά [haha]

V1: θα σου πω την αλήθεια: τον αρχειοθέτησα το διάλογο στο τμήμα αλληλογραφία
του αρχείου που έχω

V2: καλά έκανες - έχουμε κι άλλα ωραία πιο πάνω για θεωρίες πληροφορίας κλπ - αλλά αυτό για την ποίηση νομίζω είναι αρκετά καινοτόμο :-P :-P

V1: χαχαχα

V2: θέλω να πω, νομίζω δεν έχει γράψει κανείς στα ελληνικά τουλάχιστον κάτι τέτοιο

V1: δε θα ήταν κακή ιδέα. νομίζω δώσαμε πόνο [haha]

self indulgence levels exceedingly high [haha]

κοίτα εσύ τα ξέρεις αυτά ποιος έχει γράψει τι
εγώ ψήνομαι πάντως

ο διάλογος που μάλλον δε θα ήταν καλό να δημοσιεύσουμε είναι εκείνος με την κβαντομηχανική που μιλούσαμε για διαφορετικές εκδοχές της πραγματικότητας

V2: ναι ναι, χαχα ε, μπορούμε να ξεκινήσουμε με αυτόν για την ποίηση, και βλέπουμε

Περί τέχνης

Ορίζω ως τέχνη οποιαδήποτε πράξη μεταβολής.
Οποιοσδήποτε ορισμός απαιτεί κάποιο αξίωμα. Η έννοια της ύπαρξης απαιτεί να αξιώσουμε την αλήθεια των αισθήσεών μας: ότι αυτό που αισθανόμαστε* υπάρχει. Δεν υπάρχουμε ή μάλλον δεν ξέρουμε αν υπάρχουμε, αξιώνουμε ότι υπάρχουμε και δεν μπορούμε να το αποδείξουμε. Η τέχνη λοιπόν αποχτά νόημα, ορίζεται μέσω αυτού του αξιώματος των αισθήσεων. Οι αισθήσεις ενός υποκειμένου τι άλλο είναι ωστόσο πέρα από τη μεταβολή του; Από μία συγκεκριμένη οπτική λοιπόν υπάρχουμε μέσω της τέχνης.
Όσο για τις πράξεις ή μάλλον για ό,τι υπάρχει δίχως να μεταβάλλεται δε μιλώ. Εφόσον η ύπαρξη είναι αντιληπτή μόνο μέσω μεταβολών, η αμετάβλητη ύπαρξη είναι παράλογη ή και παράδοξη. Ακόμη και αν υπάρχει τη θεωρώ ως απροσπέλαστη, άφατη και κατά συνέπεια δε με απασχολεί σε αυτό το δοκίμιο.
Αυτό που ονομάζουμε ύπαρξη μέσα στην ενότητά του έχει και πολλές – ίσως άπειρες – πτυχές. Η τέχνη εξ ορισμού βρίσκεται σε όλες αυτές τις πτυχές. Υπάρχει η τέχνη της σκέψης, της σωματικής κίνησης, της αναπνοής, της ζωγραφικής, του φιλιού, της κατασκευής πλοίων, του σκαψίματος, της οδήγησης, της τεμπελιάς, του πειράματος και ούτω καθεξής.
Στις κοινωνικές συνθήκες της ιστορικής εκδοχής που ζούμε, συχνά αναφέρεται ως δίπολο η σχέση επιστήμης και τέχνης, ωσάν να είναι ως ένα βαθμό τουλάχιστον αντιθετικές έννοιες. Σε αυτές τις συνθήκες δε χρησιμοποιείται ο ορισμός που έδωσα. Με βάση αυτόν τον ορισμό αν υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό το δίπολο έγκειται στη διαφορά μεταξύ φυσικής και μεταφυσικής τέχνης. Στη φυσική, επιστημονική τέχνη όλες οι σχέσεις που προσεγγίζουμε με τις αισθήσεις μας έχουν μία συνοχή και μία συνέπεια. Δεν μπορώ να πω ότι υπάρχει ένα ψάρι μέσα στο κρανίο μου. Ακόμη και αν ζωγραφίσω το κρανίο μου με μια τρύπα όπου ξεπροβάλλει ένα ψάρι, αυτό γίνεται μέσω μίας ερμηνευτικής που λέει ότι ο εγκέφαλός μου μέσω φυσικών διεργασιών παρήγαγε αυτήν την εικόνα και την απεικόνισε στον καμβά. Στη μεταφυσική τέχνη, μπορώ να δημιουργήσω ένα άλλο σύστημα λογικών κανόνων και κατά συνέπεια ένα σύμπαν όπου μπορώ να έχω ένα ψάρι μέσα στο κρανίο μου, χωρίς να με ενδιαφέρει το αν έχω ποτέ αισθανθεί, παρατηρήσει το αν αυτό συμβαίνει ή αν είναι συνέπεια των σχέσεων μεταξύ παρατηρηθέντων συμβάντων. Άρα δεν τίθεται διαφορά μεταξύ τέχνης και επιστήμης αλλά μεταξύ διαφορετικών ερμηνευτικών των ίδιων αισθήσεων. Που όσο διαφορετικές και αν είναι οι ερμηνευτικές αλληλοεπηρεάζονται: όταν τα αξιώματά μας είναι συνεπή και πλήρη, μέσα από το δικό μας κόσμο μπορούμε να φανταστούμε άλλους κόσμους και μέσα από τη φαντασία άλλων κόσμων μπορούμε να χτίσουμε το δικό μας.
Ως προς την ηθική και την αισθητική, που στο κοινωνικό μας πλαίσιο συχνά συγκεκριμένες εκδοχές τους εσφαλμένα ταυτίζονται με την τέχνη, είναι πάντα σχετικές με το τι επιλέγουμε να θεωρήσουμε ως ηθικό και όμορφο. Καταρχήν τα δύο δε διαφέρουν και τόσο. Ιστορικά το όμορφο παραπέμπει στις αισθήσεις του σώματος. Όμως συχνά χαρακτηρίζουμε μία πράξη όμορφη. Είναι απλά η πράξη που ολοκληρώνει ή ωθεί σε ολοκλήρωση μία σχέση που έχουμε ορίσει ως καλή, ηθική. Για κάποιον ένας ερωτικός σύντροφος είναι όμορφος όταν έχει κάποια εμφανισιακά χαρακτηριστικά που έχει συνηθίσει να βλέπει ή κάποια που για άλλους λόγους του προκαλούν αισθητική ευχαρίστηση. Για κάποιον άλλον όταν έχει μία συμπεριφορά που τον κάνει να νιώθει άνετα. Για κάποιον άλλο επειδή έχει μία δεξιότητα. Για κάποιον άλλο για ένα συνδυασμό αυτών ή άλλων λόγων. Για κάποιον που εκτιμά τη δεινότητα στο λογικό σύστημα που μπορεί να παράξει τεχνολογία, η δημιουργία μίας ατομικής βόμβας είναι ποιητικό αριστούργημα. Για κάποιον που εκτιμά τα τεχνολογικά επιτεύγματα αλλά με στόχο τη συνέχεια της ανθρωπότητας, ατομική βόμβα είναι ένα κορυφαίο επίτευγμα μεν καταστροφής δε. Για κάποιον άλλο είναι όλα εντελώς αδιάφορα. Οι αισθήσεις που αξιώνουμε είναι σύμφυτες με τη δική μας μεταβολή ως προς τον άλλο που αισθανόμαστε: για παράδειγμα δε βλέπω μία ατομική βόμβα να εκρήγνυται μόνο, αλλά κάτι που με κάνει και κλαίω για τον ένα ή τον άλλο λόγο. Αξιώνουμε και ηθική ως προς το με βάση ποια σχέση τα γεγονότα μας μεταβάλλουν και τα μεταβάλλουμε.
Τέλος, εδώ θίγεται το έμμεσα ένα από τα δύο εναπομείναντα κοινωνικά ζητήματα στα οποία θέλω να αναφερθώ: η εμπρόθετη παραγωγή τέχνης. Δεν παράγεται τέχνη απαραίτητα κατ’ επιλογήν του τελικού αποτελέσματος, όπως διατείνονται διάφοροι. Η επιλογή και η βούληση είναι βέβαια μεγάλα θέματα. Θα αρκεστώ στο να πω ότι ως βούληση ορίζω την ικανότητα ενός υποκειμένου ως τέτοιου σε ένα σύνολο υποκειμένων να έχει βαθμούς ελευθερίας κινήσεων. Πολλές φορές ούτε μας περνάει από το νου η δημιουργία ενός πράγματος και απλά προκύπτει μέσα από την αλληλεπίδραση με τα γεγονότα. Κάποιες άλλες θέλουμε να κάνουμε κάτι, το προσπαθούμε και προκύπτει κάτι απροσδόκητο. Και άλλες υπολογίζουμε μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια του έργου ή παράγουμε το έργο εντελώς απροσχεδίαστα πάλι μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Ισχύει οποιοσδήποτε συνδυασμός των παραπάνω.
Το άλλο κοινωνικό ζήτημα είναι η διαφορά ανάμεσα στη δεξιοτεχνία και την τέχνη, η οποία πάλι είναι ένας τεχνητός διαχωρισμός. Και η μαραγκός τέχνη κάνει και η ζωγράφος το ίδιο. Συνήθως η δεξιοτεχνία προβάλλεται ως κατώτερη, κάτι στο ποίο σίγουρα παίζει ρόλο η αντίληψη της χειρωνακτικής εργασίας ως κατώτερης σε διάφορες κοινωνίες. Αν υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό είναι αφενός ότι οι δεξιοτεχνίες συνήθως μαθαίνονται πιο εύκολα και είναι πιο προσβάσιμες και αφετέρου δεν αγγίζουν τόσο κάποιους γνωστικούς πυρήνες. Γιατί έχουμε γνωστούς ζωγράφους και όχι γνωστούς μαραγκούς; Ίσως γιατί η αντίληψη της γεωμετρίας και της κίνησης που έχουν αποτυπωθεί από ζωγράφους έχει ένα εύρος και ένα βάθος που δεν αγγίζει το έργο τέχνης ενός μαραγκού όσο χρήσιμο και αν είναι, που βέβαια και είναι. Η αντίληψη αυτή – των αξιόλογων ζωγράφων – μας επιτρέπει να δημιουργούμε καλύτερα και περισσότερο. Από την άλλη δε νοείται παραγωγή τέχνης δίχως τα τεχνικά μέσα και φυσικά δεν είναι απαραίτητο – αν όχι δυνατό – τα τεχνικά μέσα να είναι διαχωρισμένα από την τέχνη.
Έτσι λοιπόν, όταν σκεφτόμαστε την τέχνη, είναι σημαντικό να αναρωτιόμαστε τι είναι, αλλά όχι αν θα κάνουμε τέχνη, μόνο ποια τέχνη θα κάνουμε και πώς.

* Ως αίσθηση ορίζω οτιδήποτε αντιλαμβανόμαστε. Και μία σκέψη είναι αίσθηση για παράδειγμα. Είτε σκεφτόμαστε λέξεις είτε εικόνες είτε οτιδήποτε άλλο, έχουμε αντίληψη, αίσθηση της σκέψης.

6/7/2020